Göz Kızarıklığına Dikkat ! Koronavirüs Gözlerden Bulaşabilir !
Op. Dr. Veysel Öztürk
Dünya bugünlerde Çin’in Wuhan kentinden yayılan Coronavirüs yani CoVid-19 ile karşı karşıya bu nedenle Dünya Sağlık Örgütü (WHO) pandemi ilan etti. Bu bizim için şu anlama geliyor hem bulaşıcı hem öldürücü bu virüs ile hepimiz karşılaşabiliriz. Bu nedenle nasıl bulaştığı ve nasıl korunmamız gerektiğini çok iyi öğrenmeliyiz.
CoVid-19 insandan insana bulaşır ve kuluçka süresi 2 ila 14 gün arasındadır. Belirtileri ateş (%90), kuru öksürük (%75) ve nefes almakta zorluk (%50), bunlara karın ağrısı ishal eşlik edebiliyor ayrıca (%1-2) hastada konjonktivit görülebiliyor.
Virüs damlacık ve dokunma yoluyla bulaşıyor ve yüzeylerde uzun süre kalabiliyor yani elimizle dokunduğumuz yerlerden virüsü alıp kendimize ve başkalarına bulaştırabiliriz. Bu nedenle ellerimizin temizliği ilk sırada geliyor yarım saatte bir 20 saniye el yıkama çok önemli eğer yıkayamıyorsak alkol içeren dezenfektanlar kullanabiliriz.
Özellikle ağız, burun ve gözden bulaştığı için elimizle yüzümüze dokunmamalıyız. Kalabalık ortamlarda sosyal mesafemizi korumalıyız (1.5 metre) ayrıca maske takmak ağız ve burnumuzu koruyabilir ama gözlerin açıkta kalması yine bir risk faktörüdür.
Günlük yaşamda kontak lens yerine gözlük kullanmak daha doğru bir karar olacaktır. Kontak lens yabancı cisim hissini arttırır ve ovuşturma ihtiyacı nedeniyle elin göze dokunmasını kolaylaştırabilir. Yine göz makyajı yapmak aynı nedenlerden dolayı önerilmemektedir. Gözlük takmak göz önünde bir bariyer oluşmasını sağlar, özellikle sağlık çalışanlarının koruyucu gözlükler takması şarttır.
Konjonktivit (kırmızı göz) ilk semptom olarak ortaya çıkabilir bu vakaları bildirilen çalışmalar vardır. Ayrıca Çin’de 1099 hastanın incelendiği başka bir çalışmada 9 (%0.8) hastada konjonktivit tespit edilmiştir. Bu nedenle eğer gözünüzde kızarıklık, sulanma ve şişlik varsa dikkatli olmalısınız bu coronavirüs için ilk belirti olabilir. Kırmızı göz ile başvuran hastalarda öksürük ve ateş bulguları da varsa coronavirüs akla gelmelidir.
Bu süreçte henüz tedavisi olmayan bu virüsten korunmak için mutlaka sağlıklı beslenmeliyiz hayatımızdan rafine şekeri, paketli işlenmiş gıdaları ve gazlı içecekleri çıkarmalıyız. Bol sebze, yeterli meyve, baklagiller, kuruyemişler, yumurta ve yeterince et tüketmeliyiz. Ayrıca stres yönetimiyle birlikte düzenli ve kaliteli uyku da gereklidir. Yayılımı azaltmak için de sosyal izolasyona, evde kalmaya dikkat etmeliyiz.