Avrupa'da Geri Dönüşüm Devrimi: 2030'dan İtibaren Tek Kullanımlık Ambalajlar Yasaklanıyor

18 Mart Küresel Geri Dönüşüm Günü: Neler Yapılabilir?
2018 yılından bu yana dünya genelinde kutlanan Küresel Geri Dönüşüm Günü, bireylerin ve kurumların sürdürülebilirlik için alabileceği önlemleri hatırlatıyor. Geri dönüşüm bilincinin artırılması hedeflenen bu özel günde, hem evde hem işyerinde uygulanabilecek birçok adım bulunuyor.

Evde Geri Dönüşüm İçin Alınabilecek Önlemler
Evlerde kağıt, cam, plastik ve metal gibi atıkların ayrı toplanması, geri dönüşüm sürecinin ilk adımını oluşturuyor. Tek kullanımlık ürünlerden kaçınılması, mümkünse geri dönüştürülebilir ürünlerin tercih edilmesi öneriliyor. Kullanılmayan eşyaların bağışlanması ya da yeniden kullanılır hale getirilmesi, israfın önüne geçilmesine katkı sağlıyor. Ayrıca, çevredeki bireylerin geri dönüşüm konusunda bilgilendirilmesi de önem taşıyor.

İşyerlerinde Sıfır Atık Uygulamaları
İşyeri ortamlarında geri dönüştürülebilir atıkların sıfır atık kutularına atılması, doğru ayrıştırmanın yapılması ve lisanslı firmalarla çalışılması gerekiyor. Kullanılmayan ekipmanların bakım ve onarımla tekrar kullanıma kazandırılması da sürdürülebilirlik açısından önem taşıyor. Ayrıca çalışanların bilinçlendirilmesi ve çevreye duyarlı davranışların yaygınlaştırılması da kurumlar için temel sorumluluklar arasında yer alıyor.

Yeni AB Ambalaj Tüzüğü Yürürlükte
1994'ten bu yana uygulanan Ambalaj Direktifi revize edildi. 22 Ocak 2025’te yayımlanan 2025/40 Sayılı Ambalaj ve Ambalaj Atığı Tüzüğü, 11 Şubat 2025'te yürürlüğe girdi. 18 aylık geçiş sürecinin ardından 12 Ağustos 2026 itibarıyla tümüyle uygulanması planlanıyor.

2030 Hedefi: Tüm Ambalajlar Geri Dönüştürülebilir Olacak
Yeni tüzükle birlikte 1 Ocak 2030'dan itibaren AB pazarına arz edilecek tüm ambalajların geri dönüştürülebilir olması zorunlu hale geliyor. Tek kullanımlık plastik tabak, bardak, otel şampuanları ve 1,5 kilonun altındaki meyve-sebze paketleri gibi ürünlerin piyasaya sunulması yasaklanacak. Ayrıca, ambalajların yeni standartlara uygunluğunun teknik belgelerle ispat edilmesi gerekecek.

Ambalaj Atıklarında Geri Dönüşüm Hedefi %65
Tüzüğe göre, 31 Aralık 2025 itibarıyla AB genelinde tüm ambalaj türlerinin ağırlık bazında en az %65’inin geri dönüştürülmesi hedefleniyor. Bu hedef doğrultusunda hem üretici firmalar hem de tüketiciler için yeni sorumluluklar doğuyor.

BPA ve Türevleri Gıda Ambalajlarından Tamamen Kaldırılıyor
31 Aralık 2024’te yayımlanan 2024/3190 sayılı AB Komisyon Tüzüğü ile Bisfenol A (BPA) ve benzeri maddelerin gıda ile temas eden ürünlerde kullanımı yasaklandı. Daha önce yalnızca 3 yaş altı çocuklara yönelik ürünlerde yasaklı olan BPA, artık tüm gıda ambalajlarında, içecek şişelerinde ve mutfak gereçlerinde yasaklanacak. Yasaklamaya yönelik geçiş süreci de yürürlüğe girmiş durumda.

Türkiye'deki İşletmelere Uyarı
Yeni düzenlemeler, Türkiye’den AB pazarına ürün arz eden tüm firmaları da kapsıyor. Firmaların ambalaj üretimi, lisanslama ve atık yönetimi süreçlerini yeni mevzuatlara uygun şekilde revize etmeleri gerekecek. Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı da bu konuda bilgilendirme ve yönlendirme duyurularını sürdürüyor.

Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI