Jüpiter'in Devasa Geçmişi Ortaya Çıktı: Bir Zamanlar Günümüzden 2 Kat Daha Büyüktü

Gök bilimciler, Jüpiter'in oluşumunun ilk evrelerinde şimdiki boyutunun 2 ila 2,5 katı büyüklüğünde olduğunu ve 50 kat daha güçlü bir manyetik alana sahip olduğunu ortaya koydu. Nature Astronomy'de yayımlanan araştırma, dev gezegenin uydularının yörüngelerinden yola çıkarak bu büyüklüğün zamanla nasıl küçüldüğünü gözler önüne seriyor.

Mayıs 22, 2025 - 13:25
Jüpiter'in Devasa Geçmişi Ortaya Çıktı: Bir Zamanlar Günümüzden 2 Kat Daha Büyüktü

Jüpiter'in Geçmişine Işık Tutan Keşif
Güneş Sistemi'nin en büyük gezegeni Jüpiter hakkında dikkat çekici bir bilimsel çalışma yayımlandı. Nature Astronomy dergisinde yer alan araştırmaya göre, Jüpiter'in ilk oluşum dönemlerinde günümüzden çok daha büyük bir yapıya sahip olduğu belirlendi.

Araştırmacılar, Jüpiter'in en küçük iç uyduları olan Amalthea ve Thebe'nin yörüngelerini inceleyerek gezegenin 3,8 milyon yıl sonraki iç yapısını ve boyutunu modelledi. Bu çalışmada, Jüpiter’in ilk zamanlarında bugünkü halinin 2 ila 2,5 katı kadar büyük olduğu ve manyetik alanının yaklaşık 50 kat daha güçlü olduğu tespit edildi.

Uyduların Hareketleriyle Zaman Yolculuğu
Çalışmada, gezegenin açısal momentumunun korunumu dikkate alınarak uyduların yörüngelerindeki değişimler üzerinden geriye dönük hesaplamalar yapıldı. Elde edilen veriler, gezegenin erken dönemlerine ait bilinmeyenleri gün yüzüne çıkardı.

Araştırmanın ortak yazarı Fred Adams, Jüpiter’in yaklaşık 4,5 milyar yıl önceki fiziksel yapısının yeniden modellenebilmesinin bilim açısından önemli bir başarı olduğunu vurguladı.

Dev Gaz Kütlesi Nasıl Küçüldü?
Jüpiter, oluşum sürecinde büyük bir kaya ve buz çekirdeği oluşturduktan sonra çevresindeki gaz diskinden hızlıca madde çekerek genişledi. Bu süreçte içsel birikimle oluşan yoğun ısı, gezegenin atmosferinin genişlemesine neden oldu. Ancak zamanla bu ısı kayboldukça, gezegenin dış yapısı soğudu ve yer çekimi etkisiyle gazlar sıkışarak gezegen bugünkü boyutuna ulaştı.

Bu bulgular, yalnızca Jüpiter'in değil, diğer gaz devlerinin de oluşum süreçleri hakkında daha net bilgiler elde edilmesini sağladı.

Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI