Melatonin Takviyelerinde Şok Gerçek: Bazı Ürünlerde Doz 3 Kat Fazla Çıkıyor
Reçetesiz olarak satılan melatonin takviyeleri, uyku problemi yaşayan bireyler tarafından yoğun ilgi görüyor. Ancak JAMA'da yayımlanan bilimsel bir rapora göre, bazı ürünler etiketlerinde belirtilenden çok daha fazla melatonin içeriyor ve bu durum özellikle çocuklar için ciddi sağlık riskleri oluşturabiliyor.
Bilimsel rapor melatonin takviyelerine dair ciddi riskleri ortaya koydu
Uykuya dalma sorunu yaşayan bireylerin sıklıkla başvurduğu melatonin takviyeleri, genellikle güvenli ve doğal ürünler olarak görülüyor. Ancak Journal of the American Medical Association (JAMA) dergisinde yayımlanan yeni bir araştırma, bu takviyelerin sanıldığı kadar güvenli olmayabileceğini gösterdi.
Araştırmaya göre, piyasadaki melatonin takviyelerinin büyük bir bölümü, etiketlerinde yazan dozdan çok daha fazla melatonin içeriyor. İncelenen 25 üründen yalnızca üçü doğru doz içerirken, bir üründe hiç melatonin bulunmadı. Bir örnekte ise, 3 mg olduğu belirtilen dozun aslında 10 mg'dan fazla olduğu tespit edildi.
Melatonin nedir ve nasıl çalışır?
Melatonin, insan vücudunda doğal olarak bulunan bir hormondur ve biyolojik saatimizi yani sirkadyen ritmimizi düzenlemekte görev alır. Gündüz ışığında üretimi baskılanan bu hormon, hava karardığında artarak uyku saatinin geldiğini sinyaller. Takviye olarak alındığında, teoride uykuya geçişi kolaylaştırması beklenir.
Ancak bilimsel araştırmalar, melatoninin esasen sadece uykuya dalma süresini kısalttığını ve toplam uyku süresi üzerinde belirgin bir etkisi olmadığını gösteriyor. Ortalama olarak uyku süresi sadece 13 dakika uzayabiliyor.
Aşırı doz vakalarında büyük artış
Melatonin takviyelerine yönelik bu güven algısı, kontrolsüz kullanımı da beraberinde getiriyor. ABD Zehir Kontrol Merkezleri verilerine göre, 2012-2021 yılları arasında melatonin kaynaklı aşırı doz vakaları beş kat arttı. Vakaların çoğu hafif seyretti ancak %15’i hastane yatışı gerektirdi.
Fazla doz alımına bağlı olarak sersemlik, mide krampları, baş ağrısı, baş dönmesi, sinirlilik ve kabuslar gibi yan etkiler gözlemleniyor. Özellikle çocuklarda yanlış doz alımı, ciddi sağlık problemleri doğurabiliyor.
Reçetesiz takviyelerde denetim yetersizliği
Türkiye’de ve pek çok ülkede melatonin takviyeleri, ilaç değil gıda takviyesi olarak satıldığından sıkı denetimlere tabi tutulmuyor. Bu da ürün etiketlerinde yer alan doz bilgileriyle gerçek içerik arasında ciddi farklar oluşmasına yol açabiliyor.
Bilim insanlarına göre, vücuda biyolojik olarak etki eden her ürünün –ilaç ya da takviye fark etmeksizin– etiketteki bilgilerle uyumlu ve bilimsel olarak denetlenmiş olması gerekiyor. Aksi halde tüketiciler özellikle de çocuklar için sağlık riski artıyor.
Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI
