OpenAI, kâr amacı güden modelden vazgeçti: Yönetim yeniden vakfa devredildi

OpenAI, ticari faaliyetlerini daha fazla yatırımcı çekmek için kamu yararına çalışan bir şirket modeliyle sürdürme planını iptal etti. CEO Sam Altman, gelen tepkiler ve başsavcılık görüşmeleri sonrası, yönetim kontrolünün kâr amacı gütmeyen vakıfta kalmasına karar verildiğini açıkladı.

Mayıs 7, 2025 - 11:50
OpenAI, kâr amacı güden modelden vazgeçti: Yönetim yeniden vakfa devredildi

OpenAI, yeniden yapılanma planından geri adım attı
Yapay zekâ teknolojilerinin öncüsü OpenAI, kamuoyunda yoğun tartışmalara neden olan yapısal dönüşüm planını iptal etti. Şirket, kâr amacı güden kamu yararına çalışan bir yapıya geçme kararını durdurarak, mevcut durumda yönetim yetkisini elinde bulunduran kâr amacı gütmeyen vakfın kontrolü sürdürmesine karar verdi.

Hukuki baskılar ve kamuoyu tepkisi etkili oldu
OpenAI’ın bu adımı atmasında, hukukçular, eski çalışanlar ve kamuoyundan gelen tepkiler etkili oldu. Ayrıca Kaliforniya ve Delaware başsavcılıklarının sürece dair yürüttüğü incelemeler de şirketin kararını şekillendirdi. Şirketin CEO’su Sam Altman, blog sayfasında yayımlanan açıklamasında, 'Sivil liderleri dinledikten ve başsavcılıklarla görüştükten sonra kâr amacı gütmeyen kuruluşun kontrolü elinde tutmasına karar verdik' ifadelerini kullandı.

İki yapılı şirket modeli ve planlanan dönüşüm
OpenAI, yapısı itibarıyla iki bölümden oluşuyor: Kâr amacı gütmeyen vakıf ve onun kontrolünde olan, ticari faaliyetleri sürdüren kâr amacı güden birim (LLC). 2023 yılında duyurulan plana göre şirket, ticari faaliyetlerini “Public Benefit Corporation” (PBC) adı verilen bir yapıya geçirerek daha fazla yatırımcı çekmeyi ve Altman’a hisse verilmesini hedefliyordu. Ancak bu model, kurucu ortak Elon Musk dahil olmak üzere pek çok isim tarafından eleştirilmişti.

Yönetim yine vakıfta, model PBC’ye dönüştü
Yeni karar doğrultusunda, PBC modeline geçiş yapılacak ancak yönetim gücü vakıfta kalacak. Böylece vakıf, PBC içindeki payını zamanla artırabilecek ve karar süreçlerinde belirleyici olmaya devam edecek. İlginç bir diğer detay ise Sam Altman’ın OpenAI’da herhangi bir hisseye sahip olmamaya devam etmesi oldu.

Yatırım sınırları kaldırılıyor, kamu yararı öncelikli
Yeni modelde OpenAI, yatırımcılara getiriyi sınırlayan önceki yapıyı terk ederek daha esnek bir yatırım ortamı yaratmayı hedefliyor. Bu yapı, Anthropic, X.ai ve Patagonia gibi hem kamu yararına çalışan hem de yatırım alan şirketlerce yaygın şekilde kullanılıyor. Kaliforniya Adalet Bakanlığı, yeni yapının hâlen değerlendirme sürecinde olduğunu duyurdu. Altman ise çalışanlara gönderdiği notta, AGI rekabetinin artmasıyla birlikte önceki kısıtlayıcı modellerin yeterli olmadığını, şirketin trilyon dolarlık yatırımlara açık hale gelmesi gerektiğini belirtti.


Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI