Prof. Dr. Ender Yarsan: “Beşerî hekim insanı, veteriner hekim insanlığı tedavi eder” vurgusuyla Türkiye’de veteriner hekimliği öğretiminin 183. yılı anıldı
Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Ender Yarsan, Türkiye’de bilimsel veteriner hekimliği öğretiminin 23 Ekim 1842’de İstanbul’da açılan Askeri Baytar Mektebi ile başladığını hatırlatarak mesleğin halk sağlığı, gıda güvenliği, çevre sağlığı ve hayvan refahındaki stratejik rolüne dikkat çekti. Yarsan, 5 yıllık eğitim yapısı, akreditasyon süreçleri, fakülte ve hekim sayıları ile tarihsel gelişimi özetleyen açıklamasında, “Beşerî hekim insanı tedavi eder, veteriner hekim insanlığı.” ifadesini yineledi.

Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Ender Yarsan, Türkiye’de veteriner hekimliği öğretiminin 183. yıldönümü dolayısıyla bir basın açıklaması yayımladı. Yarsan, hayvan hastalıklarının tanı ve tedavisinden salgın kontrolü, halk sağlığı, gıda güvenliği ve hayvan refahına uzanan geniş etki alanına vurgu yaptı.
“Stratejik Meslek” Vurgusu
Prof. Dr. Yarsan, “Beşerî hekim insanı tedavi eder, veteriner hekim insanlığı.” sözleriyle mesleğin toplum sağlığındaki bütüncül rolünü öne çıkardı. Açıklamada, hayvanların evcilleştirilmesinden bugüne uzanan bilgi birikiminin, modern dönemde halk sağlığı ve ekonomi üzerinde belirleyici sonuçlar doğurduğu kaydedildi.
Tarihsel Çerçeve ve İlk Okullar
Açıklamada, Avrupa’da 18. yüzyılda sığır vebası nedeniyle yaşanan büyük kayıpların bilimsel veteriner eğitimini zorunlu kıldığı, dünyadaki ilk veteriner okulunun 2 Şubat 1762’de Fransa’da açıldığı belirtildi. Türkiye’de bilimsel eğitim, Prusyalı Veteriner Hekim Godlewsky tarafından 1842’de İstanbul’da kurulan Askeri Baytar Mektebi ile başladı.
Kurumsal Dönüşüm
Askeri Baytar Mektebi’nin ardından eğitim, Harp Okulu bünyesinde sürdürüldü; 1889’da “Mülkiye Baytar Mektebi” olarak ilk sivil okul faaliyete geçti ve 1893’te aralarında Mehmet Âkif Ersoy’un da bulunduğu ilk mezunlarını verdi. 1921’de okullar “Baytar Mekteb-i Âlisi” çatısında birleştirildi; 1928’de Yüksek Baytar Mektebi, 1933’te Ankara’daki Yüksek Ziraat Enstitüsü Baytar Fakültesi, 1937’de “Veteriner Fakültesi” adını aldı.
Eğitim Yapısı ve İçerik
Veteriner fakültelerinde eğitim süresi 5 yıl olarak uygulanıyor. İlk dört yılda teorik, uygulama, klinik uygulama ve staj, son yılda İntern Veteriner Hekimlik eğitimi veriliyor. Fakültelerde pet, küçük-büyükbaş, kanatlı, akuatik, arı ve yaban hayvanlarında yetiştirme, hastalıkların önlenmesi ve tedavisi, zoonozlarda koruyucu hekimlik, hayvansal ürünlerin niteliği ve uygunluğu, çevre kirliliği ve pazarlama alanlarında eğitim-araştırma yürütülüyor.
Akreditasyon ve Kapasite
Yarsan, ulusal ölçekte VEDEK tarafından akredite 13 program, Avrupa’da EAEVE akreditasyonuna sahip 9 fakülte bulunduğunu paylaştı. Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi ve Kıbrıs Yakın Doğu Üniversitesi dâhil 31 veteriner fakültesi ve yaklaşık 40 bine yakın veteriner hekim bulunduğu; hekimlerin Tarım ve Orman, Sağlık, Çevre ve Şehircilik Bakanlıkları ile belediyelerde ve özel kliniklerde görev yaptıkları aktarıldı.
İz Bırakan İsimler
Açıklamada, Mehmet Âkif Ersoy’un Mülkiye Baytar Mektebi’ni okul birincisi olarak tamamladığı; Ord. Prof. Dr. Süreyya Tahsin Aygün’ün “Türk Üniversal Antrax Aşısı”nı geliştirdiği ve hücre kültürü çalışmalarının öncülüğünü yaptığı hatırlatıldı. Merver Ansel’in 1935’te ilk kadın veteriner hekim olarak mezun olduğu belirtildi. Ayrıca Jean-Marie Camile Guérin (BCG), Gaston Ramon (tetanoz ve difteri toksoidleri), Franz Benesch (spinal anestezi uygulamaları), Frederick Bang (Brucella bovis), Cooper Curtis (paraziter hastalıklar), Karl Meyer (konserve zehirlenmeleri), Mahir Büyükkamukçu (eğrelti otunun kanserojen etkisi) ve Adil Mustafa Şehzadebaşı (sığır vebası etkeninin filtrelerden geçebildiğinin gösterilmesi) gibi isimler anıldı.
Topluma Çağrı
Prof. Dr. Yarsan, “veteriner hekimliğin toplum sağlığı ile gıda güvenliğinin ayrılmaz parçası” olduğunu vurgulayarak, akredite eğitim, bilimsel araştırma ve kamu-özel iş birliğinin güçlendirilmesi çağrısında bulundu.
Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI