Prof. Dr. Özlem Doğuş Varlı: "Müzik, bazen iktidarın sesi bazen de sessizlerin çığlığıdır"

Nilüfer Belediyesi’nin düzenlediği "Tematik Buluşmalar" söyleşisinin bu ayki konuğu Bursa Uludağ Üniversitesi (BUÜ) Türk Müziği Anasanat Dalı Başkanı Prof. Dr. Özlem Doğuş Varlı oldu. Nazım Hikmet Kültürevi’nde gerçekleşen "Müziğin Sessiz Siyaseti" başlıklı etkinlikte sanatseverler, akademisyenler, Nilüfer Belediye Başkan Yardımcısı Okan Şahin ve Nilüfer Belediye Meclis Üyesi Demirhan Aslan da yer aldı.

Prof. Dr. Varlı konuşmasında, müziğin sadece bir sanat dalı değil, aynı zamanda toplumsal normların, kimliklerin ve iktidar ilişkilerinin şekillenmesinde etkili bir araç olduğunu vurguladı. “Müziğin salt ses sanatı olarak görülmesi, onun toplumsal etkisini gölgede bırakıyor” diyen Varlı, tarih boyunca müziğin politik bir işlev taşıdığını söyledi.

Müzik ve toplumsal normlar
Prof. Dr. Varlı, müziğin bireysel bir ifade biçimi olmanın ötesinde, toplumun düşünce yapısını, değerlerini ve iktidar ilişkilerini şekillendiren bir güç taşıdığını ifade etti. “Bir ezgi farkında olmadan bizi belirli bir düşünceye yaklaştırabilir. Bu nedenle müzik, toplumsal normların üretimi, dolaşımı ve meşrulaştırılmasında güçlü bir araçtır” dedi.

Sessizliğin iki yüzü
Söyleşide sessizlik kavramını da ele alan Prof. Dr. Varlı, bu durumun hem olumlu hem de olumsuz boyutlarını aktardı. “Sessizlik, insanın kendini fark etmesini sağlayabilir ancak Gazze’de yaşananlara sessiz kalmak gibi durumlarda suç haline dönüşebilir” diye konuştu. Sessizliğin bazen güçsüzlere dayatılan bir baskı, bazen de tahakküme karşı bir direniş biçimi olduğunu belirtti.

Gramsci ve Adorno gibi düşünürlerin çalışmalarına atıfta bulunan Prof. Dr. Varlı, müziğin hegemonya üretimindeki rolünü yerli ve yabancı eserler üzerinden örneklerle anlattı.

“En derin anlam sessizlikte saklıdır”
Müziğin toplumsal dinamiklerle olan ilişkisine değinen Prof. Dr. Varlı, “Müzik, sesin sanatıdır ama bazen en derin anlam sessizlikte saklıdır. Toplumda da tıpkı müzikte olduğu gibi ses ve sessizlik yan yanadır. Bazı sesler duyulur, bazıları bastırılır. Bu durum rastgele değildir. Her sessizlik bir politik tercihin, iktidar ilişkisinin sonucudur” ifadelerini kullandı.

Söyleşi sonunda katılımcıların sorularını yanıtlayan Prof. Dr. Özlem Doğuş Varlı’ya, Nilüfer Belediye Başkan Yardımcısı Okan Şahin tarafından günün anısına hediye verildi.

Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI