Tyrannosaurus rex’i tahttan indiren keşif: ‘Ejderha Prensi’ dinozor tarihini yeniden yazıyor
Moğolistan'da 50 yıl sonra yeniden incelenen fosiller, T.rex'in atası sayılabilecek yeni bir dinozor türünü ortaya çıkardı. Khankhuuluu mongoliensis adı verilen bu tür, tyrannosaur ailesinin evrimsel sürecine dair kritik ipuçları sunuyor.
86 milyon yıllık fosiller, dinozor soy ağacını değiştirdi
Araştırmacılar, Moğolistan’da bulunan ve 1970’li yıllardan bu yana müzede bekleyen iki kısmi dinozor iskeletini yeniden değerlendirdi. Yeni analizler, bu fosillerin Tyrannosaurus rex’in de dahil olduğu tyrannosaur grubunun bilinen en eski atalarından birine ait olduğunu ortaya koydu.
Yeni türün adı: Khankhuuluu mongoliensis
Keşfedilen türe, ‘Moğolistan’ın ejderha prensi’ anlamına gelen Khankhuuluu mongoliensis ismi verildi. Nature dergisinde yayımlanan çalışmada, bu yeni türün, küçük bir yırtıcıdan devasa bir avcıya dönüşen T.rex’in evrimsel yolculuğunda kayıp bir halkayı temsil ettiği vurgulandı.
Küçük ve çevik bir avcıydı
Calgary Üniversitesi’nden paleontolog Prof. Darla Zelenitsky, yeni türün, tyrannosauroidlerin erken ve küçük boyutlu örneklerinden biri olduğunu belirtti. Araştırmanın ortak yazarlarından Jared Voris ise, bu türlerin başlangıçta daha büyük yırtıcıların gölgesinde yaşayan küçük ve çevik avcılar olduğunu ifade etti.
Tyrannosaurların evriminde dönüm noktası
Yaklaşık 750 kilogram ağırlığında olduğu tahmin edilen Khankhuuluu, sekiz kat daha ağır olan yetişkin T.rex’e kıyasla küçük kalsa da, güçlü çene yapısının ilk izlerini taşıyor. Voris, burun kemiğinde tespit edilen bazı yapıların, daha sonra gelişmiş tyrannosaurlarda kemik kırma gücüne sahip çenelere evrildiğini söyledi.
50 yıl sonra gelen keşif
Fosiller ilk olarak 1970’lerin başında Moğolistan’da bulunmuş ve Alectrosaurus türüne ait olduğu sanılmıştı. Ancak Jared Voris, bu fosillerde tyrannosaurlara özgü farklılıklar keşfettiğini belirterek Prof. Zelenitsky’ye yeni bir tür olabileceği yönünde mesaj attığını aktardı.
Kıtalar arası hareket, evrimi şekillendirdi
Araştırmacılar, o dönemde Asya ve Kuzey Amerika arasında kara köprülerinin bulunduğuna dikkat çekti. Bu kara köprüleri sayesinde tyrannosaur türlerinin iki kıta arasında hareket edebildiği ve bu hareketliliğin evrim sürecini hızlandırdığı kaydedildi. Prof. Zelenitsky, bu keşfin, tyrannosaurların ‘krallık’ mertebesine ulaşmadan önce ‘prenslik’ döneminden geçtiğini gösterdiğini ifade etti.
Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI
