Zirai don tarımı felç etti: 36 ilde kayısıdan fındığa üretim alarm veriyor

Türkiye genelinde tarım ürünlerinde büyük kayıp yaşandı
Son günlerde sıcaklıkların ani şekilde düşmesiyle birlikte 36 ilde zirai don etkili oldu. İç Anadolu'da kayısı, kiraz ve elma, Ege ve Trakya'da üzüm, Karadeniz'de fındık, Çukurova'da narenciye ve karpuz, Doğu Anadolu'da ise badem ve ayva gibi birçok tarım ürünü zarar gördü. Üretici birlikleri ve ziraat odaları yaşananları doğal afet olarak nitelendiriyor.

Tarım Bakanı Yumaklı: 'Tarihin en büyük zirai donlarından biri'
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, sıcaklığın bazı bölgelerde -15 dereceye kadar düştüğünü ve bunun son 30 yılın en düşük değeri olduğunu açıkladı. Yumaklı, yaşanan don olayının Türkiye tarihinin en büyük zirai donlarından biri olduğunu söyledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ise hasar tespit çalışmalarının ardından daha net bir tablo ortaya çıkacağını belirtti.

Ürün kaybı büyük, fiyat artışı bekleniyor
Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Baki Remzi Suiçmez, üretimde ciddi azalma yaşanacağını ve bunun doğrudan gıda fiyatlarına yansıyacağını ifade etti. Malatya Ticaret Borsası Başkanı Ramazan Özcan, 500 milyon dolar gelir elde edilen kayısının neredeyse tamamının kaybedildiğini duyurdu. Manisa’da üzüm bağlarında zararın yüzde yüze yaklaştığı belirtildi.

Üreticiler donla mücadele edemedi
Bazı çiftçiler don tehlikesine karşı meyve bahçelerinde ateş yakarak ya da ağaçlara naylon örterek önlem almaya çalıştı. Ancak uzmanlar, sıcaklıkların hızla düşmesi ve uzun süre düşük kalması nedeniyle bu yöntemlerin yeterince etkili olmadığını belirtti.

Sigortasız üretici risk altında
TARSİM verilerine göre Türkiye’de bitkisel üretimde sigortalılık oranı %23, seracılıkta ise %25 civarında. Yani üreticilerin büyük bölümü sigortasız. Erdoğan, sigortasız çiftçilerin zararlarının da karşılanması için çalışmaların başladığını açıkladı. Ancak zarar boyutunun netleşmesi bekleniyor.

Çiftçi borcu 950 milyar TL’ye ulaştı
Ziraat Mühendisleri Odası’na göre çiftçilerin bankalara ve Tarım Kredi Kooperatiflerine olan borçları ciddi oranda arttı. BDDK verilerine göre toplam kredi borcu 950 milyar TL’ye ulaştı. Ayrıca haciz ve icraya düşen borç miktarı da geçen yıla göre iki katına çıkarak 4,9 milyar TL oldu.

İklim kaynaklı kriz tarımı tehdit ediyor
Uzmanlar, iklim değişikliğinin etkileriyle birlikte tarımda bu tür afetlerin daha sık yaşanacağını ve mevcut destek sistemlerinin yetersiz olduğunu savunuyor. 2014’te yaşanan zirai don sonrası toparlanmanın uzun sürdüğünü hatırlatan uzmanlar, daha kalıcı önlemler alınması gerektiğini belirtiyor.

Çözüm önerileri ve çalışmalar sürüyor
Tarım Bakanlığı yetkilisi Ali Recep Nazlı, don olaylarına karşı ürün antifrizleri, don pervaneleri gibi teknolojiler üzerinde araştırma geliştirme çalışmalarının sürdüğünü açıkladı. Ayrıca iklim koşullarına dayanıklı ürün çeşitleri geliştirmek için de çalışmaların devam ettiği bildirildi.

Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI