Doç. Dr. Hasan Akbaba: "CRISPR teknolojisi doğrudan kanserli hücre çekirdeğine hedeflenecek"
Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Hasan Akbaba’nın yürüttüğü ve TÜBİTAK tarafından desteklenen proje kapsamında, akciğer kanserinin tedavisinde CRISPR-Cas9 sistemi lipit nanopartiküller aracılığıyla inhalasyon yoluyla uygulanacak. Çalışma, multidisipliner bir ekibin katkısıyla kanser tedavisinde yenilikçi gen düzenleme yaklaşımlarını hayata geçirmeyi hedefliyor.
Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Biyoteknoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Doç. Dr. Hasan Akbaba’nın yürütücülüğünü yaptığı proje, TÜBİTAK 2515 – COST Aksiyon Üyeleri Ar-Ge Destek Programı kapsamında desteklenmeye uygun bulundu. Proje, akciğer kanserinin tedavisine yönelik terapötik gen düzenlemesini konu alıyor.
“Akciğer kanserinin tedavisine yönelik terapötik gen düzenlemesi amacıyla ribonükleoprotein yüklü lipit nanopartiküllerin piezoelektrik inhalasyon sistemleri ile iletimi” başlıklı çalışmada, CRISPR-Cas9 teknolojisinin terapötik kullanımına yönelik yenilikçi bir yaklaşım geliştirilecek.
Gen tedavisinde yeni yaklaşım
Doç. Dr. Hasan Akbaba, projeyle ilgili yaptığı açıklamada, gen tedavisinde kullanılan moleküler mekanizmaların etkinliğinin artırılmasında taşıyıcı sistemlerin kritik rol oynadığını belirtti. Akbaba, “CRISPR-Cas9 sisteminin kanser tedavisinde uygulanabilmesi için bu sistemin doğrudan etki yerine ulaştırılmasına olanak tanıyacak taşıyıcı sistemler geliştirilmesi gerekiyor. Bu proje kapsamında enzim ve sgRNA kompleksleri lipit nanopartiküller içinde enkapsüle edilecek, yüzey modifikasyonlarıyla hücre ve çekirdek penetrasyonları artırılacak. Böylece çok hedefli bir tedavi yaklaşımı geliştirilecek” dedi.
Hazırlanan formülasyonların inhalasyon yoluyla uygulanacağını ifade eden Akbaba, nanopartiküllerin piezoelektrik sistemler aracılığıyla aerosol forma getirilerek hastaya verileceğini belirtti.
Projenin gelişim süreci
Doç. Dr. Akbaba, çalışmanın doktora öğrencisi Uzm. Ecz. Deniz Onan’ın tez çalışmaları kapsamında başladığını hatırlattı. Onan’ın yürütücülüğünü üstlendiği TÜSEB-A3-01 projesinin de dış kaynaklı destek almasının önemine dikkat çekti.
Multidisipliner ekip
Projede Ege Üniversitesi’nden Doç. Dr. Hüseyin Can ve Doç. Dr. Muhammet Karakavuk araştırmacı olarak görev yapıyor. Ayrıca EÜ Aşı Geliştirme Uygulama ve Araştırma Merkezi’nden Prof. Dr. Mert Döşkaya danışmanlık üstlenirken, kurum dışı paydaşlar arasında İzmir Katip Çelebi Üniversitesi’nden Doç. Dr. Gülşah Erel Akbaba ve İzmir Biyotıp ve Genom Merkezi’nden Doç. Dr. Şerif Şentürk yer alıyor.
Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI
