Kira zamları enflasyonu körüklüyor: TÜFE yöntemi eleştirilerin odağında
Konut ve iş yeri kiralarına yapılan zamların 12 aylık TÜFE ortalamasına göre hesaplanması, hem ev sahiplerini hem kiracıları zora sokarken, enflasyonu da yukarı çeken temel unsurlardan biri olarak öne çıkıyor. Uzmanlar, enflasyonla mücadelede bu yöntemin gözden geçirilmesi gerektiğini belirtiyor.
Kira zamları enflasyonu artırıyor
Türkiye’de kira artışlarının hesaplanmasında kullanılan 12 aylık Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ortalaması, enflasyonla mücadelede ciddi bir engel olarak değerlendiriliyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından 2019 yılında yürürlüğe konulan düzenlemeyle, kira artışlarında Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) yerine TÜFE ortalaması baz alınmaya başlandı.
Yıllık TÜFE'nin üzerinde zam oranı
Yeni sistemde uygulanan 12 aylık ortalama, çoğu zaman açıklanan yıllık enflasyon oranının üzerinde seyrediyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), nisan ayı enflasyonunu yıllık yüzde 37,86, aylık ise yüzde 3 olarak açıkladı. Ancak mayıs ayı kira zamlarında baz alınacak olan 12 aylık TÜFE ortalaması yüzde 48,73 seviyesinde bulunuyor. Bu oran, yıllık TÜFE’ye kıyasla yaklaşık 11 puan daha yüksek.
Konut grubu enflasyona en fazla katkıyı veriyor
Enflasyon sepetinde konut grubunun ağırlığı yüzde 15,21 olarak belirlenmiş durumda. Nisan ayı verilerine göre, yıllık bazda en yüksek katkı 9,98 puan ile konut grubundan geldi. Aylık bazda ise yüzde 3 olarak açıklanan enflasyonun 0,74 puanı yine konut grubundan kaynaklandı. Bu durum, kira artışlarının doğrudan fiyatlara yansıdığını ve enflasyonu körüklediğini ortaya koyuyor.
Uzmanlar yöntem değişikliği istiyor
Mevcut kira hesaplama yöntemi, başlangıçta kiracıyı koruma amacıyla getirilmiş olsa da, enflasyon üzerinde yaratığı etki nedeniyle hem kiracıyı hem de esnafı zor durumda bırakıyor. Ekonomistler ve sektör temsilcileri, kira artışlarında gerçekleşen yıllık TÜFE oranının baz alınmasının daha makul olacağını savunuyor. Bu sayede, enflasyonu tetikleyen kısır döngünün kırılması ve fiyat istikrarının sağlanması hedefleniyor.
Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI
