Türkiye Veteriner Hekimleri Birliği Merkez Konseyi Başkanı Ali Eroğlu: “Gidilmesi gereken tek yön tek sağlıktır”

Türkiye Veteriner Hekimleri Birliği Merkez Konseyi Başkanı Ali Eroğlu, 3 Kasım Dünya Tek Sağlık Günü dolayısıyla CUMHA’ya yaptığı değerlendirmede, insan, hayvan ve çevre sağlığını birlikte optimize eden Tek Sağlık yaklaşımının bulaşıcı hastalıklar ve antibiyotik direnciyle mücadelede en etkili yöntem olduğunu ifade etti. Eroğlu, “Tüm canlılar için en uygun sağlık koşullarını oluşturmak amacıyla gidilmesi gereken tek yön tek sağlıktır.” dedi.

Tek Sağlık Nedir
Eroğlu, Tek Sağlık’ın çok disiplinli ve entegre bir konsept olduğunu belirterek, “Veteriner hekimler, diş hekimleri ve beşerî hekimler başta olmak üzere ilgili tüm meslek gruplarının birlikte ve eşgüdüm içinde çalışmasını öngörür.” ifadelerini kullandı.

Zoonotik Hastalıklar ve Antibiyotik Direnci
Zoonotik hastalıkların yüküne dikkat çeken Eroğlu, “İnsanlarda rastlanan hastalıkların yüzde altmışından fazlası hayvan kaynaklıdır.” bilgisini paylaştı. Gıda kaynaklı hastalıkların önemli bölümünün hayvansal gıdalarla ilişkili olduğuna değinen Eroğlu, antimikrobiyal direncin küresel ölçekte büyüyen risk olduğuna işaret ederek, “Mevcut gidişat sürerse 2050’de her yıl 10 milyon insanın antibiyotik direnci nedeniyle hayatını kaybedebileceği öngörülüyor.” dedi.

“Kutlama Değil, Süreç Yönetimi”
3 Kasım’ın yalnızca anma/kutlama günü olmaması gerektiğini vurgulayan Eroğlu, “Uygulamanın ve sürecin yönetildiği bir döneme geçmeliyiz.” değerlendirmesinde bulundu.

Uluslararası Örnekler ve Tanım
Eroğlu, DSÖ, Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü ve FAO’nun oluşturduğu üçlü yapı ve güncel Tek Sağlık tanımına atıf yaparak, CDC, ECDC, Robert Koch ve Pasteur gibi merkezlerin multidisipliner çalışmaları hayata geçirdiğini anımsattı. Türkiye’de de bu anlayışa uyumlu, kalıcı ve işlevsel bir yapılanmanın gerekliliğini dile getirdi.

Ulusal Yapılanma ve Yasa Çağrısı
Eroğlu, Tek Sağlık’ın mevzuata girmesi ve Tek Sağlık Yasası’nın çıkarılması çağrısında bulundu. “Cumhurbaşkanlığına bağlı bir Hastalık Kontrol ve İzleme Merkezi kurulmalı; erken uyarı, erken tanı ve hızlı reaksiyon kapasitesi güçlendirilmelidir.” diyen Eroğlu, bu yapının strateji geliştiren, sürveyans ve epidemiyolojik istihbaratı yöneten bir merkez olması gerektiğini söyledi.

Erken Uyarı, Sürveyans ve Koruyucu Hekimlik
“Korunma, tedaviden hem daha etkili hem daha ekonomiktir.” diyen Eroğlu, erken uyarı sistemleri, sürveyans ve epidemik istihbaratın önemine dikkat çekti. COVID-19 döneminde günler düzeyindeki gecikmelerin bile büyük kayıplara yol açabildiğini anımsattı.

Belediyelerde Veteriner İstihdamı ve Sahipsiz Hayvanlar
Sahipsiz hayvanların durumu ve belediyelerde veteriner hekim istihdamının sayı ve dağılım bakımından yetersizliği üzerinde duran Eroğlu, barınakların fiziki-hijyenik şartlarının güçlendirilmesi ve hayvan hareketlerinin denetimi gibi başlıklarda koordineli çalışmanın önemini vurguladı.

Ortak Deklarasyonlar ve Geçmiş Çalışmalar
Eroğlu, 2009’da TVHB ile Türk Tabipleri Birliği’nin birlikte yayımladığı deklarasyona atıf yaparak, Tek Sağlık kavramının çerçevesinin erken dönemde ortaya konduğunu belirtti. TVHB’nin 2020’de COVID-19 sürecinde hazırladığı değerlendirme raporunu ilgili kurumlara sunduklarını hatırlattı.

Sonuç ve Çağrı
Eroğlu, “Zoonotik hastalıklarla mücadelede başarı Tek Sağlık yaklaşımı ile mümkündür.” diyerek, bakanlıklar arası koordinasyonun güçlendirilmesi, erken uyarı ve sürveyans altyapısının kurulması ve veteriner hekimlerin stratejik rolünün tanınması çağrısını yineledi.

Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI