Deniz tabanındaki kırılmalar felakete yol açıyor: Tsunamiler nasıl oluşur ve neden bu kadar yıkıcı?
Okyanus altında meydana gelen depremler, volkanik patlamalar veya devasa heyelanlar sonucu oluşan tsunamiler, kıyı bölgelerini saniyeler içinde yutabiliyor. Bu ölümcül dalgaların oluşum süreci ve etkileri detaylarıyla haberimizde.
Tsunamiler nasıl meydana gelir?
Tsunamiler genellikle okyanus ya da büyük denizlerin tabanında oluşan sarsıntıların etkisiyle ortaya çıkar. En yaygın neden deniz tabanında meydana gelen depremlerdir. Bu depremler sırasında deniz tabanı ani bir şekilde yukarı ya da aşağı doğru hareket eder. Bu hareket, dev su kütlesini yerinden oynatarak yüzeyde devasa dalgaların oluşmasına neden olur.
Yalnızca depremler mi tsunamiye yol açar?
Hayır. Tsunamiler yalnızca depremlerle sınırlı değildir. Denizaltı volkanlarının patlaması, denizaltı toprak kaymaları ve çok nadiren de olsa büyük göktaşlarının denize çarpması da tsunami dalgalarının oluşmasına neden olabilir. Bu doğa olayları sonucunda oluşan ani su yer değiştirmesi, yüzeyde olağanüstü büyüklükte dalgaların oluşmasına neden olur.
Tsunami dalgaları neden kıyılarda yıkıcı hale gelir?
Tsunami dalgaları açık denizlerde çoğunlukla fark edilemeyecek kadar küçük olabilir. Ancak bu dalgalar kıyıya yaklaştıkça, deniz tabanı sığlaştığı için su kütlesi yukarı doğru itilir ve dalgalar birkaç metre yüksekliğe ulaşabilir. Bu sırada hızları da saatte 800 kilometreye kadar çıkabilir. Karaya ulaşan dalgalar, büyük yıkımlara ve can kayıplarına yol açabilir.
Hangi bölgeler tsunami riski altındadır?
Pasifik Okyanusu çevresinde yer alan ve “Pasifik Ateş Çemberi” olarak bilinen bölge, dünyanın en aktif tsunami kuşağıdır. Endonezya, Japonya, Şili gibi ülkeler sık sık tsunami tehdidiyle karşı karşıya kalmaktadır.
Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI
