İstanbul HDP Milletvekili Züleyha Gülüm Aşağıdaki soruların Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin tarafından Anayasa’nın 98’inci ve TBMM İçtüzüğünün 96'ncı ve 99'uncu maddeleri uyarınca yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ettiği açıklamasında:
İstanbul Avcılar’da faaliyet gösteren Xiaomi Salcomp fabrikasında çoğunluğun kadın olduğu işçilerin yaşadığı sorunlar ve hak gaspları devam etmektedir....
İşçilerin 2021 yılının Eylül ayında düşük ücret, ağır çalışma koşulları, mobbing ve baskılara karşı yürüttükleri büyük mücadele sonucunda Kod 49 ile işten çıkarılan yaklaşık 200 işçi işlerine dönmüş, 2 Şubat 2022 tarihinde toplu iş sözleşmesi imzalanmıştır.
Ancak işçilerin çalışma koşulları değişmediği gibi sözleşmenin arından işveren aracılığıyla işlerin olmadığı, siparişlerin azaldığı, fabrikanın daralmaya gidebileceği söylentileri yayılmış, işten çıkartılma tehdidiyle işçilerin seslerini duyurmaları engellenmek istenmiştir. Nitekim 19 Mart 2022’de, işveren tarafından küçülme bahanesiyle 110 işçi işten çıkarılmıştır. İşçiler, işsiz bırakıldıkları gibi işyerinde bir yılını doldurmalarına bir hafta kala işten çıkarıldıkları için kıdem tazminatı haklarını da kaybetmiştir. İşten çıkarılan işçilerin çoğunun fabrikada 1 yılı doldurmasına bir haftadan az bir süre kaldığı göz önüne alındığında söz konusu şirketin kıdem tazminatı ödememek için bu hamleyi yaptığı ortadadır.
Geçtiğimiz yıl dünyaya telefon sevkiyatı en fazla olan ilk 5 marka içinde yer aldığı belirtilen ve 2021 yılı Ocak ayında başlayan 7 yıllık devlet teşviki göz önüne alındığında Xiaomi’nin zarar ettiği iddiasının tutarlı bir dayanağı yoktur. Devlet teşviki doğrultusunda, Xiaomi Salcomp firması işçi sigorta primlerinden muaf tutulmuş, gümrük vergisi muafiyeti almıştır. Bununla birlikte yüzde 80 vergi indirimi, yüzde 40 yatırıma katkı oranı, KDV tutarından muafiyet ve faiz desteği almıştır. Tüm bu teşviklerden işçiler yararlanamadığı gibi aylardır seslerini duyurmaya çalışan, sistematik baskı ve hak ihlallerine uğramalarına rağmen hükümetiniz tarafından yalnız bırakılmış, mağduriyetlerinin giderilmesi için kalıcı, somu atımlar atılmamıştır.
Bu bağlamda;
1. Bakanlığınızın Xiaomi Salcomp ile ilgili teftiş faaliyeti olmuş mudur? İşyerinin sendikal hak ihlalleri, haksız işten çıkarma, mobbing ve cinsiyetçi uygulamaları Bakanlığınıza bağlı iş müfettişleri tarafından araştırılmış, soruşturulmuş mudur? Yapılan işlemler, verilen cezalar var mıdır? Bu konuda düzenlenen müfettiş raporları var mıdır? Sonuçları nedir?
2. 2022 yılının ilk üç ayında Xiaomi Salcomp fabrikasının toplam cirosu ne kadardır? Fabrikanın mevcut stok miktarı nedir?
3. Sigorta primi işveren hissesi, gümrük vergisi muafiyeti, yüzde 80 vergi indirimi, yüzde 40 yatırıma katkı oranı, faiz desteği, KDV istisnası gibi devlet teşviki alan Xiaomi Salcomp firması nasıl zarar etmiştir?
4. Hafta sonları dahi üretimin tüm hızlıyla devam ettiği fabrikada, işçilere fabrikanın kapanacağını veya işçilerin ücretsiz izne gönderilebileceğine dair söylentilerle alınan devlet teşvikleri çelişmemekte midir?
5. İşlerine dönmek isteyen işçilerin işe iadesinin sağlanması, kıdem ve ihbar süresinin dolmasına birkaç gün kala işten çıkarılan işçilerin ekonomik kayıplarının giderilmesi, haksız ve keyfi işten çıkartılmalarının önüne geçilmesi, sendikal örgütlenmenin önündeki engellerin kaldırılması için bir girişiminiz olacak mıdır?
